هشدار جدی درباره بحران آب شرب تبریز / ذخایر سد بوکان به کمتر از نصف رسید

به گزارش عصرتبریز، یوسف غفارزاده، در نشست خبری مدیران عامل صنعت آب استان آذربایجان شرقی، امروز اظهار کرد: میزان بارندگی در سال آبی ۱۴۰۳–۱۴۰۴ که تا پایان شهریورماه ادامه دارد، حدود ۷۰ میلی‌متر نسبت به سال گذشته کاهش یافته که معادل ۳۶ درصد افت را نشان می‌دهد.

وی با اشاره به کاهش ۴۹ تا ۷۲ درصدی روان‌آب‌های سطحی استان نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزود: این کاهش روان‌آب‌ها تأثیر مستقیمی بر میزان آب ورودی به سدها دارد. در حال حاضر، میانگین ذخایر ۱۱ سد مهم استان حدود ۳۵ درصد کاهش یافته است. سد شهید کاظمی (بوکان) که تأمین‌کننده ۵۰ درصد آب شرب تبریز است، از ظرفیت ۴۳۸ میلیون مترمکعبی سال گذشته، امسال به ۱۸۳ میلیون مترمکعب رسیده؛ یعنی کاهش ۵۸ درصدی.

سد نهند نیز تنها ۸ میلیون مترمکعب ذخیره دارد که نسبت به رقم ۱۹ میلیون مترمکعبی پارسال، کاهش ۵۷ درصدی را تجربه کرده است.

غفارزاده تأکید کرد: اگر شرایط مصرفی به صورت نرمال مدیریت شود، آب موجود برای دو ماه و نیم آینده پاسخ‌گو خواهد بود و در صورت عدم صرفه‌جویی، از ابتدای آذرماه با کسری در حوزه آب شرب مواجه خواهیم شد.

وی با اشاره به اینکه تأمین آب تبریز علاوه‌بر دو سد یادشده، از طریق ۱۲۰ حلقه چاه و منابع آب زیرزمینی صورت می‌گیرد، افزود: در شرایط فعلی، صرفه‌جویی ۲۰ درصدی در مصرف روزمره ضروری است. اگرچه این کاهش مصرف در زندگی فردی ممکن است چندان محسوس نباشد، اما در مقیاس کلی می‌تواند نقش بسزایی در جلوگیری از بحران ایفا کند.

مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با اشاره به اجرای اقدامات سازه‌ای، گفت: تاکنون بیش از ۵۰ حلقه چاه جدید در رینگ شرقی تبریز حفر شده که امید داریم تا پایان سال به بهره‌برداری کامل برسند. همچنین تمامی پمپ‌ها و الکتروپمپ‌ها اورهال شده‌اند تا بتوانند در بیشترین ظرفیت ممکن به آبرسانی بپردازند.

وی ادامه داد: با همکاری اتاق بازرگانی و حمایت استانداری، کمیته‌ای متشکل از متخصصان برای بررسی امکان بارورسازی ابرها در استان تشکیل شده که در مرحله مطالعات و تأمین منابع مالی قرار دارد.

غفارزاده با اشاره به وضعیت سایر شهرستان‌ها گفت: آب شرب مراغه از سد علویان تأمین می‌شود و مشکلی پیش‌بینی نمی‌شود. همچنین تأمین آب شهرستان‌هایی چون اهر (از سد ستارخان)، هشترود، میانه و برخی شهرهای جنوبی استان نیز در وضعیت پایداری قرار دارد.

مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه تاکنون ۱۱ هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده، افزود: هنوز ۱۲ هزار چاه غیرمجاز دیگر در استان وجود دارد که انسداد آن‌ها ضروری است.

وی همچنین بر لزوم اجرای مهندسی معکوس در اراضی کشاورزی حاشیه دریاچه ارومیه تأکید کرد و گفت: ظرفیت واقعی بهره‌برداری از منابع آب در این منطقه حدود ۲۵۰ هزار هکتار است، اما در حال حاضر تنها ۶۰۰ هکتار فعال است و بارگذاری بیش از حد منابع، آسیب جدی به وضعیت موجود وارد کرده است.

او افزود: اگر بتوانیم ظرفیت بهره‌برداری را به حدود ۴۰۰ هزار هکتار برسانیم، در توازن با شرایط دریاچه ارومیه قرار خواهیم گرفت.

وی درباره پروژه انتقال آب تصفیه‌خانه به دریاچه ارومیه نیز گفت: از ۵۰ کیلومتر مسیر لوله‌گذاری، تاکنون ۱۰ کیلومتر آن اجرایی شده که در این محدوده، برداشت غیرمجاز قابل کنترل است؛ اما از کیلومتر دهم به بعد، نظارت دشوارتر می‌شود و برای تکمیل آن نیازمند تخصیص بودجه و اعتبار ملی هستیم.

تبریز در وضعیت قرمز مصرف

در ادامه این نشست، ابراهیم سلیمانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه متوسط مصرف آب شرب در استان روزانه حدود ۱۲ هزار لیتر در ثانیه است، افزود: در برخی روزها، میزان مصرف از ۱۳ هزار لیتر نیز فراتر رفته است. در حال حاضر، میزان مصرف سالانه آب شرب استان ۳۸۰ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود که رقم بسیار بالایی است و نیازمند مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق است.

وی با اشاره به اینکه از این رقم، حدود ۹۰ میلیون مترمکعب در حوزه روستایی مصرف می‌شود، گفت: هم‌اکنون ۱۶۳ پروژه در حال اجرا داریم که با اعتباری بالغ بر ۲۲ هزار میلیارد ریال پیگیری می‌شوند. از نظر تنش آبی، ۵ شهر در وضعیت قرمز، ۹ شهر در وضعیت سربه‌سر و تبریز در وضعیت بحرانی قرار دارد.

سلیمانی افزود: اکنون با کمبود ۷۰۰ لیتر در ثانیه روبه‌رو هستیم و مصرف بی‌رویه روزهای اخیر شرایط را بحرانی‌تر کرده است. در برخی مناطق تبریز، به دلیل اختلاف ارتفاع، توزیع آب با مشکل مواجه می‌شود که برای آن تدابیری در نظر گرفته‌ و سعی در حل این مشکل داریم.